در دنیای امروز تأثیر نوشتار را نمی‌توان نادیده گرفت. کافیست به دور و بر خود نگاه کنید. از چیزهای پیش‌پا افتاده‌ای مثل قیمت میوه و برچسب سس مایونز و ته استکان و تگ لباس و سایز شلوار تا روزنامه و اینترنت و موبایل که دنیا را گرفته‌اند، رد پای حروف را می‌توان پیدا کرد. زندگی بدون حروف را میتوانید تصور کنید؟
شاید شنیده باشید که می‌گویند «خط خوب نشانه‌ی شخصیت است». این جمله دو نکته دارد: (یک) هر خطی شخصیتی دارد؛ و (دو) خط خوب نشانه‌ی شخصیت مثبت است. خط نستعلیق حال و هوایی تغزلی و آرام دارد و خطی مثل ثلث، ذهن را به‌سمت مکان‌ها و موضوع‌های مذهبی هدایت می‌کند. هر خطی شخصیتی دارد و باید در جای خود به‌کار گرفته شود. عوض کردن جای این دو، فضاهای ناهمگونی ایجاد می‌کند. حالا فونت‌ها جای خط و خوشنویسی را گرفته‌اند و در مورد استفاده از فونت نیز همین‌گونه است. درصورتی که الان برای «فتوکپی نداریم» از همان فونتی استفاده می‌شود که در آگهی های تجاری و یا تیتر روزنامه‌ای رسمی می‌بینیم؛ و همان فونت تابلوهای راهنمایی و رانندگی را در بنرهای تبلیغاتی و جلد یک کتاب فرهنگی هم می‌توان دید! همه‌ی ما روزانه با این موارد روبه‌رو می‌شویم. فونت‌ها به دلیل تنوع کم (و البته استفاده‌ی نادرست) جایگاه خود را از دست داده‌اند.
بی‌توجهی کسب‌وکارها به نقش و جایگاه با اهمیت فونت
هنگام برنامه‌ریزی یک کمپین تبلیغاتی برای هرچه دقیق‌تر شدن راه‌حل، دایره‌ی مخاطبان هدف را کوچک و کوچک‌تر می‌کنیم و به‌دنبال شیوه‌ای ویژه‌ی و تأثیرگذار مخصوص این گروه هستیم تا پیام ما هرچه بهتر و دقیق‌تر به آن‌ها منتقل شود. و همان‌طور که المان‌های تصویری و نوشتاری مناسب آن گروه را به‌طور دقیق مشخص می‌کنیم، می‌بایست به فکر فونت آن نیز باشیم. فونت واسطی‌ست میان نوشته و تصویر؛ هردو را در بر می‌گیرد. یک فونتِ ویژه هویت‌بخش است و جایگاه فرستنده‌ی پیام را به بیننده یادآوری می‌کند. فونت مناسب مخاطب را جذب کرده، وی را به خواندن تشویق کرده، و پیام را صحیح و سالم به دست او می‌رساند.
از طرفی مدیران کسب‌وکارها و مدیران هنری به حداقل‌ها راضی‌اند. برای بخش‌های مختلف هویت‌سازی و تبلیغات، بسیار هزینه می‌شود و عواملی مثل فونت نادیده گرفته می‌شود. دفترچه‌های هویت بصری کسب‌وکارها را ورق بزنید. فکر همه‌چیز شده. نشان، رنگ سازمانی، موقعیت‌های مختلف قرارگیری عناصر بصری و... اما وقتی به صفحه‌ی فونت انتخابی می‌رسیم (اگر صفحه‌ای داشته باشد)، راه‌حل‌ها و انتخاب‌ها همیشه تکراری و قابل پیش‌بینی است. نازنین، میترا، یکان و چندتای دیگر پای ثابت این دفترچه‌های هویت بصری‌اند. فونت‌هایی که چند دهه‌ی پیش طراحی شده و سال‌ها استفاده شده‌اند تأثیرگذاری شان کمتر شده. هر فونت کاربردی دارد. تعداد اندک فونت‌ها جواب‌گوی هزاران نیاز نیست. چند سال است که طراحی فونت در کشور ما رونق گرفته و تعداد فونت‌های تازه و حرفه‌ای روزبه‌روز بیش‌تر و متنوع‌تر می‌شود. فونت‌های استاندارد مطابق با دانش روز و کارایی بهتر. کسب‌وکارها با سرعت بسیار زیاد در حال تغییر و گسترش‌اند، فونت‌ها باید متناسب با این حرکت تغییر کنند. برای دیده‌شدن باید پیشرو و متفاوت بود. قافله‌ایست...
رضا بختیاری فرد
چهارشنبه 17 دی 1393