تأملی بر گرافیک محیطی

قباد شیوا

طراحی محیطی در ذهن و عمل ما ایرا نیها از دیرباز جایگاه خاص و منزلت با شکوهی را داشته است. اگر به آثار، ابنیه و میادینی که هنوز هم در شهرهای ما باقی مانده، از اصفهان گرفته تا یزد، کاشان وخیلی شهرهای دیگر نگاهی بیاندازیم، خواهیم دید که مدیران و پای هگذاران وقت نسبت به امر طراحی محیطی توجه خاصی داشت هاند.

تایپوگرافی معاصر فارسی؛ چالش و محدودیتها

انجمن علمی دانشگاه هنر به مناسبت روز جهانی گرافیک (۲۷ آوریل) در روز دوشنبه هفتم اردیبهشت 88، اقدام به برگزاری سخنرانی مسعود سپهر نمود.

در این سخنرانی "مسعود سپهر" با موضوع "تایپوگرافی معاصر فارسی، توان مندی و محدودیت ها" صحبتهایی را ایراد کرد.

مسعود سپهر فارغ التحصیل رشته ی "طراحی تایپوگرافیک، برنامه ریزی چاپ و تولید" از دانشگاه چاپ لندن است.

متن کامل سخنرانی این هنرمند در ادامه مطلب می آید.

اینفوگراف‌هایی در فضا و ابعاد واقعی

می‌دانم که همه‌ی شما اینفوگراف‌های زیادی را دیده‌اید. اینفوگراف‌هایی که علی‌رغم همه‌ی خلاقیت‌ها و تفاوت‌هایشان در یک نکته مشترک هستند. همه‌ی این اینفوگراف ها در کامپیوتر و در نرم‌افزارهای گرافیکی طراحی شده‌اند. اما نوع دیگری از اینفوگراف‌ها نیز وجود دارند که به جای وکتورها‎‌، تصاویر آماده و آیکون‌ها از تصاویری استفاده می‌شود که مخصوصاً برای این پروژه تهیه شده اند. در حقیقت شما به جای استفاده از نرم‌افزارهای گرافیکی و یا نرم‌افزارهای نمودارساز، نمودارها را در فضای واقعی خواهید ساخت.

در ادامه، 2 نمونه از این نوع اینفوگراف‌ها را که به همت استودیو coming-soon تهیه شده‌اند خوهیم دید.

نگاهی به کارهای بن بری یکی از طراحان گرافیک فیس بوک

بن بری (Ben Barry) یکی از طراحان آزاد (freelance) است که در بروکلین نیویورک زندگی می کند در سابقه کاری وی همکاری با فیسبوک در کالیفرنیا هم دیده می شود. وی از طراحان آزاد نسبتاً پر کار است که در پروژه های هنری بسیاری کار کرده است. یکی از ویژگی های کاری او شرکت در فعالیت ها و پروژه های گروهی است. زمانی که در ایران حرف از کار گروهی به میان می آید غالباً به ضعف های این موضوع اشاره می شود و وقتی ما به فعالیت های هنر های تجسمی در کشور خودمان دقت می‌کنیم متوجه ضعف زیادی در این امر می‌شویم از این جهت در این شماره از خبرنامه بر آن شدیم که یکی از طراحان آزاد جوانی که نسبتاً هم همکاری های گروهی خوبی داشته است را معرفی کنیم، فراموش نکنید که طراح آزاد بودن به معنای کار و فعالیت در انزوا نمی باشد و برای پیشرفت و پرورش خلاقیت لازم و ضروریست که با دیگران همکاری کنیم و روحیه کار گروهی را داشته باشیم.

معرفی هنرمند: پدرام حربی

پدرام حربی در سال 56 در تهران به دنیا آمد و در سال 77 در رشته‌ی گرافیک از دانشگاه جهاد دانشگاهی فارغ التحصیل شد. از تجربیات او می‌توان به برگزاری نمایشگاه پوستر(هم رکاب) در سال 1384، مدیر هنری و طراح گرافیک کاتالوگ­ های نهمین بینال طراحی گرافیک معاصر ایران در سال 1386، طراح گرافیک شرکت گرافیک دید در سال 1380، همکاری با استودیو طراحی مرتضی ممیز در سال 1382، طراح گرافیک و مدیر هنری شرکت ستاوندیار در سال 1383 و تاسیس استودیو گرافیک پدرام حربی در سال 1385 اشاره کرد.

او همچنین افتخاراتی همچون جایزه نخست بخش طراحی پوستر در هفتمین دوسالانه طراحی گرافیک ایران در سال 1385،  جایزه نخست بخش صفحه آرایی در نهمین بینال طراحی گرافیک معاصر ایران در سال 1386 و جایزه ویژه هیئات داوران در بخش طراحی پوستر نهمین دوسالانه بین ­المللی پوستر تهران را در کارنامه ی خود دارد.

همچنین او عضو تیم دو نفره‌ی طراحی مجموعه‌ علائم راهنمای متروی تهران نیز بوده است. این علائم توسط او و مسعود سپهر طراحی شده‌ اند.

کارهای حربی گستره‌ی وسیعی را در بر می‌گیرد. جلد کتاب، صفحه‌آرایی، پوستر، طراحی بسته‌بندی، هویت سازمانی و لوگو بخشی از گروه‌های کاری لو به شمار می‌رود.

در مجموعه‌ی حاضر به نمایش تعدای از طراحی‌های کتاب و پوستر او و همینطور گرافیک محیطی متروی تهران پرداخته‌ایم. کارهای دیگر او را می‌توانید در سایت شخصی او ببینید.

گرافیک محیطی؛ آگاهی و آرامش یا تنش؟- گفت‌و‌گو با استاد مصطفی اسداللهی

گرافیک محیطی جایگاه بسیار مهمی در طراحی محیطی دارد اما گرافیک محیطی امری فراتر از طراحی است و امروزه می توان به کارکردهای مختلف آن نظیر اطلاع رسانی، زیبا سازی و ... اشاره کرد. در گفت‌و‌گو با مصطفی اسداللهی استاد دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران، ابعاد مختلف گرافیک محیطی را مورد بررسی قرار داده‌ایم.

اسداللهی متولد 1329 تهران است و از سال 1344 تا به امروز او  به عنوان طراح گرافیک شناخته شده است. وی سال 1347 در هنرستان هنرهای زیبا تحصیل در هنر را آغاز و سپس وارد دانشگاه تهران شد. مدتی برای تحصیل به سوربن رفت. اسداللهی از سال 1366 تدریس در دانشکده ی هنرهای زیبا را آغاز کرد که تا کنون ادامه دارد.
اسداللهی در نمایشگاههای مختلف (در داخل و خارج از کشور) شرکت کرده است. 

از گرافیک محیطی تا تبلیغات محیطی در مصاحبه با "قباد شیوا"

امروزه دیگر گرافیک تنها هنر نیست بلکه نقشی رسانه‌ای به خود گرفته است. از میان گرایش های مختلف نشات گرفته از کلیتی بنام گرافیک، گرایشی با عنوان «گرافیک محیطی» جایگاه رسانه‌ای ویژه‌ و متمایزی دارد. گرافیک محیطی نوعی از گرافیک است که در محیط عمومی‌عرضه می‌شود و نقطه تاکید آن جنبه‌های زیبایی‌‌شناسانه است و نه تبلیغات.

در اینجا سعی بر آن است که ابعاد مختلف گرافیک محیطی و تبلیغات محیطی مورد بررسی قرار گیرد. بر این اساس، در گفتگو با استاد قباد شیوا به تفکبک، گرافیک محیطی و تبلیغات محیطی مورد بررسی قرار گرفته است.

  

ما همه دیزاینر هستیم

Donald A.Norman / روبرت صافاریان

ما همه دیزاینر هستیم. ما همه در محیط زندگی مان دخل و تصرف می کنیم تا بیشتر به نیازهای مان خدمت کند. ما انتخاب می کنیم که چه اقلامی را داشته باشیم و دور و برمان را از چه پر کنیم. می سازیم، می خریم، مرتب می کنیم، تجدید ساختار می کنیم: همه ی این کارها یک جور دیزاین هستند. وقتی دانسته اشیاء روی میزمان یا اسباب و اثاث اتاق نشیمن خود یا خرت و پرت های توی ماشین مان را مرتب می کنیم، داریم کار(دیزاین) می کنیم. با این کارها چیزها و فضاهای زندگی روزمره مان را که در غیر این صورت بی هویت می بودند، به چیزها و محل های خودمانی بدل می سازیم. با این گونه دیزاین، ما ساختمان ها را به خانه، فضا ها را به محل و اشیا را به وسایل شخصی بدل می کنیم.